Levenhuk Skyline 130x900 EQ Telescope - Manual (Page 32)

Tarcza ze współrzędnymi rektascensji została podzielona na godziny (od 1 do 24). Mniejsze kreski oznaczają
odstępy 10-minutowe. Górny rząd liczb związany jest z obserwacjami prowadzonymi na półkuli północnej, a
rząd dolny – z obserwacjami na półkuli południowej.
Ustawianie (kalibracja) tarczy rektascensji: aby ustawić tarczę rektascensji, należy najpierw w polu
widzenia odszukać gwiazdę o znanych współrzędnych. Dobrym przykładem jest gwiazda Wega o wielkości
gwiazdowej 0,0 w gwiazdozbiorze Lutni. Z mapy gwiazd wiemy, że współrzędna rektascensji gwiazdy Wega
wynosi 18 h 36 m.
Należy poluzować pokrętła blokujące rektascensji i deklinacji na montażu i wyregulować teleskop tak, aby
gwiazda Wega znalazła się w środku pola widzenia okularu. Dokręcić pokrętła blokujące w osi rektascensji i
deklinacji, aby zablokować montaż. Następnie ustawić tarczę ze współrzędnymi rektascensji na wartość 18
h 36 m. Teraz możliwe jest korzystanie z tarcz ze współrzędnymi do wyszukiwania obiektów na niebie.
Niemiecki montaż paralaktyczny zapewnia opcję regulacji, zwaną również klinem, która powoduje na-
chylenie osi polarnej montażu w sposób, który umożliwia wskazywanie odpowiedniego bieguna niebieskiego
(północnego lub południowego). Po ustawieniu montażu na Gwiazdę Polarną konieczne jest jego obrócenie
tylko wokół osi polarnej, co pozwoli utrzymać obiekt w centrum pola widzenia. Nie zmieniać położenia pod-
stawy montażu ani ustawień szerokości geograficznej. Montaż został już prawidłowo ustawiony względem
położenia geograficznego (tzn. szerokości geograficznej), a pozostałe czynności związane z ukierunkowan-
iem teleskopu wykonywane są poprzez obracanie teleskopu wokół osi polarnej (rektascensji) i deklinacji.
Wielu początkującym osobom sprawia trudność zrozumienie, że ustawiony na Gwiazdę Polarną montaż
paralaktyczny pełni funkcję montażu azymutalnego, który został ustawiony względem bieguna niebieskiego.
Klin powoduje nachylenie montażu pod kątem równym szerokości geograficznej, na jakiej znajduje się ob-
serwator, i jego ruch obrotowy wokół płaszczyzny równoległej do równika niebieskiego (i ziemskiego). Jest
to „horyzont”, jednak jego część jest zasłonięta przez Ziemię. Ten nowy ruch „azymutalny” nosi określenie
rektascensji. Oprócz tego montaż obraca się w kierunkach północnym (+) i południowym (-) od równika
niebieskiego w stronę biegunów niebieskich. To dodatnie lub ujemne „wznoszenie” od równika niebieskiego
określane jest mianem deklinacji.
Rozważmy skierowanie teleskopu w stronę horyzontu zachodniego lub wschodniego. Jeżeli przeciwwaga
skierowana jest na północ, teleskop można obrócić od jednego horyzontu w stronę drugiego wokół osi
deklinacji po łuku przechodzącym przez niebieski biegun północny (jeżeli montaż ustawiony jest na Gwiazdę
Polarną, każdy łuk deklinacji przechodzi przez północny biegun niebieski). Jeżeli konieczne jest skierowanie
tuby optycznej na obiekt znajdujący się na północ lub południe od łuku, należy również obrócić ją wokół osi
rektascensji.
Ustawienie teleskopu w kierunku innym niż północ wymaga połączenia ustawień rektascensji i deklinacji.
Podczas kierowania w pobliże zenitu teleskop z długą ogniskową może napotkać „ślepy punkt”, końcówka
okularowa tuby optycznej zderza się bowiem z nogami montażu. Aby uniknąć tego rodzaju sytuacji, tubę
można ostrożnie wsunąć w zatrzaski pierścieni. Wykonanie tej czynności w sposób bezpieczny jest możliwe,
ponieważ ustawienie tuby jest niemal pionowe, więc jej przesuwanie nie powoduje problemów z wyważe-
niem w osi deklinacji. Bardzo ważne jest, aby przed przystąpieniem do obserwacji innych części nieba
ustawić tubę z powrotem w pozycji wyważonej względem osi deklinacji.
Problemem może być również sytuacja, w której tuba optyczna często się obraca, a położenie okularu, ce-
lownicy i pokręteł ustawiania ostrości nie jest wygodne. Okular można regulować poprzez obracanie lustra
ukośnego. Jednak aby wyregulować ustawienie celownicy i pokręteł ustawiania ostrości, należy poluzować
pierścienie utrzymujące tubus teleskopu i delikatnie je obrócić. Czynność tę należy wykonywać wówczas,
jeśli dany obszar ma być obserwowany przez dłuższy czas, ponieważ powtarzanie jej przy częstej zmianie
obserwowanych obszarów może okazać się kłopotliwe.
Należy rozważyć kilka kwestii związanych z zapewnieniem odpowiednich warunków obserwacji. W pier-
wszej kolejności należy ustawić wysokość montażu na podłożem, regulując nogi statywu. Należy rozważyć
wysokość, na jakiej ma znajdować się okular, oraz, jeżeli to możliwe, dobrać wygodne krzesło lub stołek.
Długie tuby optyczne należy umieszczać wyżej, w przeciwnym razie obserwacja obiektów w pobliżu zenitu
może powodować konieczność przykucnięcia lub położenia się. Krótkie tuby optyczne można umieszczać
niżej, tak aby zredukować przesunięcie powstające na skutek drgań wywołanych np. wiatrem. Kwestię tę
należy rozważyć przed ustawieniem montażu na Gwiazdę Polarną.
14
15
Adapter fotograficzny
Do zamocowania na teleskopie aparatu i wyostrzenia obrazu konieczne może być wykorzystanie adaptera.
Niektóre teleskopy zwierciadlane wymagają szerszego zakresu ruchów niż dopuszczalny przez tubus ogni-
skujący; niektóre refraktory należy wykorzystywać w połączeniu z lustrami ukośnymi, dlatego do używania
aparatu konieczna jest dłuższa ogniskowa.
W tym celu do tubusu ogniskującego wystarczy zamocować przedłużenie, do którego będzie zamocowany
aparat razem z adapterem T. 16